Testis Torsiyonu

Özet

Testis torsiyonu, spermatik kordun etrafında testisin dönmesi sonucu vasküler akımın kısıtlanmasıyla ortaya çıkan acil bir ürolojik durumdur ve zamanında tanı ile cerrahi müdahale edilmezse testis dokusunda iskemik hasar ve nekroza yol açar. Klinik sunum sıklıkla ani başlayan tek taraflı skrotal ağrı, bulantı ve kusma ile olur; etkilenen testis genellikle yüksek pozisyonda ve yatay eksende palpasyonla hassastır ve ipsilateral cremasterik refleks kaybolmuş olabilir. Semptomların süresi testis kurtarılabilirliğinin güçlü belirleyicisidir; 4–6 saat içinde de-torsiyon sağlanması testis canlılığını koruma olasılığını önemli derecede artırır. Acil cerrahi danışmanlık ve skrotal eksplorasyon, tanıya güçlü klinik şüphe varsa görüntüleme öncesinde yapılmalıdır ve konservatif veya görüntülemeye dayalı yaklaşım yalnızca tanının belirsiz olduğu veya cerrahi gecikmesinin gerekli olduğu durumlarda değerlendirilir.

Tanı

Testis torsiyonunun tanısı öncelikle kliniktir; TWIST skoru gibi klinik risk skorlama sistemleri şüphe düzeyini belirlemede yardımcı olur ve yüksek riskli olgularda acil skrotal keşif önerilir. Fizik muayenede etkilenen testisin transvers pozisyonu, yüksek lokalizasyonu, şiddetli hassasiyeti, negatif Prehn belirtisi ve absent cremasterik refleks gibi bulgular tanıyı destekler. Görüntüleme olarak renkli/power Doppler ultrason akımın karşı tarafla karşılaştırılmasına dayanarak perfüzyon azalması veya yokluğunu gösterir; gerçek zamanlı girdap (whirlpool) işareti spesifik bir bulgu olabilir. Sintigrafi yüksek hassasiyete sahiptir ancak erişim ve süresi sınırlayıcıdır. İdrar analizi genellikle normaldir; anormal sonuçlar alternatif tanıları düşündürür. Akut tablo ve yüksek klinik şüphe varsa tanısal gecikmeye neden olmamak için acil cerrahi keşif birincil yönetim adımıdır.

Tedavi

Tedavi acildir ve testis canlılığını korumayı amaçlar; acil skrotal eksplorasyon ve intraoperatif karar (örneğin orşiopeksi mi yoksa orşiektomi mi yapılacağı) testisin intraoperatif görünümü ve kanlanmasına bağlıdır. Keşif sırasında karşı taraf testisi de prophylaktik olarak arka duvara sabitlenir (orşiopeksi) ki bu asenkron bilateral torsiyonu önlemeye yönelik standart uygulamadır. Cerrahi hazır değilse veya gecikme bekleniyorsa deneysel ve geçici bir önlem olarak manuel de-torsiyon uygulanabilir; bu işlem yeterli sedasyon ve ağrı kontrolü altında, sağ testise saat yönünün tersine, sol testise saat yönünde “açık kitap” manevrasıyla yapılır ve Doppler ile perfüzyonun geri dönmesiyle başarısı doğrulanır. Ağrı yönetimi ve antiemetik destek acil bakımın önemli bileşenleridir; kronik veya tamamlanmış nekroz halinde kozmetik ve psikolojik rehabilitasyon amacıyla testis protezi seçenekleri değerlendirilebilir.