Özet
Rosacea, yüzün merkezinde (yanaklar, burun, çene, orta alın) tekrarlayan kızarıklık, kızarma atakları, belirgin telanjiektaziler, iltihaplı papüller ve püstüller ile karakterize kronik, remit–nüks gösteren bir cilt hastalığıdır; hastalık spektrumu hafif eritemden ağır fimatöz deformiteye kadar uzanır ve birçok olguda göz tutulumu eşlik eder, tetikleyicilerin tanımlanması ve kaçınımı semptom kontrolünde merkezdir.
Tanı
Tanı büyük oranda klinik verilere dayanır; tek başına sabit centrofasiyal eritem veya fimatöz değişiklikler tanısal kabul edilirken tanısal fenotip yoksa en az iki ana fenotipten (papül/püstül, kızarma, telanjiektazi, oküler belirtiler) ikisinin birlikte bulunması tanıyı destekler; değerlendirme öykü, tetikleyici sorgulaması, ayrıntılı yüz ve göz muayenesi ve gerektiğinde cilt biyopsisi, antinükleer antikor ölçümü gibi ayırıcı tanı hedefli testleri içerir.
Tedavi
Tedavi hedefi semptomların azaltılması, alevlenmelerin önlenmesi ve kozmetik/işlevsel bozukluğun iyileştirilmesidir; hafif hastalıkta yaşam tarzı değişiklikleri, nazik cilt bakımı ve güneşten korunma temel yaklaşımdır, papülopüstüler lezyonlar için topikal ajanlar (azelaik asit, ivermektin, metronidazol) birinci basamak olup, sistemik gereksinim halinde düşük doz uzun süreli doksisiklin veya alternatif antibiyotikler; yoğun inflamasyon veya fimatoz değişikliklerde izotretinoin düşünülebilir ve tam gelişmiş fimatöz lezyonlar için cerrahi/laser yöntemleri uygundur; kalıcı eritem ve telanjiektaziler için topikal alfa-adrenerjik agonistler (brimonidin veya oksimetazolin) ve vasküler lazer/yoğun atımlı ışık uygulamaları etkin seçeneklerdir.