Pediatride Distal Humerus Kırıkları

Distal humerus kırıkları, çocukluk çağının en sık karşılaşılan yaralanmalarındandır ve tüm çocukluk çağı kırıklarının yaklaşık %10’unu oluşturur. Bu kırıklar, uygun tedavi edilmediği takdirde uzun vadeli fonksiyonel kayıplara yol açabilir. Pediatrik yaş grubunda en sık görülen türler arasında suprakondiller kırıklar ve lateral kondil kırıkları bulunmaktadır.

Suprakondiller Humerus Kırıkları
Çocuklarda dirsek bölgesinde en sık görülen kırık suprakondiller humerus kırıklarıdır. Bu kırıklar genellikle 5-8 yaş aralığında, daha çok baskın olmayan uzuvda görülür. Vakaların %97-99’u ekstansiyon tipi kırıklardır ve mekanizma genellikle açık el üzerine düşmedir.

Klinik Bulgular ve Tanı:

• Fizik Muayene: Dirsekte deformite, şişlik ve ciltte görülen “çadır belirtisi” sıklıkla saptanır. Nörovasküler muayene sırasında brakiyal arter yaralanması ve median sinir sıkışması belirtileri dikkatlice değerlendirilmelidir.
• Radyolojik Bulgular: Standart ön-arka (AP) ve lateral grafiler yeterlidir. Baumann açısı ve anterior humerus çizgisi değerlendirilmeli, lateral grafilerde yağ yastığı belirtileri incelenmelidir.

Tedavi:
Gartland sınıflaması tedaviyi yönlendirir:

• Tip I: Yer değiştirmemiş kırıklar alçı ile tedavi edilir.
• Tip II: Cerrahi ya da konservatif tedavi kırığın durumuna göre belirlenir.
• Tip III ve IV: Kapalı redüksiyon ve perkütan telleme yapılması önerilir.

Lateral Kondil Kırıkları
Lateral kondil kırıkları, çocuklarda suprakondiller kırıklardan sonra en sık görülen kırık tipidir ve diğer kırıklara kıyasla daha yüksek komplikasyon riskine sahiptir. Deplasman ve eklem uyumu, tedavi yaklaşımını belirler.

Tanı:
Radyolojik değerlendirme için AP, lateral ve oblik grafiler yeterlidir. Minimal yer değiştirme olan vakalarda MR artrografi kullanılabilir.

Tedavi:

• Minimal Deplasman (<2 mm): Konservatif tedavi ile alçılama tercih edilir.
• Orta Düzey Deplasman (2-4 mm): Kapalı redüksiyon ve perkütan telleme yapılır.
• Büyük Deplasman (>4 mm): Açık redüksiyon ve diverjan K-telleme önerilir.

Komplikasyonlar
Distal humerus kırıklarında sık görülen komplikasyonlar:

1. Nörolojik Yaralanmalar: Median ve radiyal sinir etkilenebilir. Nöropraksi genellikle 2-3 ay içinde iyileşir.
2. Kompartman Sendromu: Şiddetli ağrı, şişlik ve iskemik belirtiler acil müdahale gerektirir.
3. Yanlış Kaynama: Özellikle suprakondiller kırıklardan sonra kübitus varus deformitesine yol açabilir.
4. Tel Dibinde Enfeksiyon: Oral antibiyotiklerle tedavi edilir; derin enfeksiyonlarda drenaj gerekebilir.

Pediatride distal humerus kırıkları, erken tanı ve uygun tedaviyle başarıyla yönetilebilecek yaralanmalardır. Acilde doğru yaklaşım, komplikasyonların önlenmesinde ve çocukların normal fonksiyonlarını sürdürmesinde önemli bir rol oynar.

Uzm. Dr. Ömer Faruk İŞLEYEN