Osteokondrit Dissekans

Özet

Osteokondrit dissekans (OKD), subkondral kemiğin idiyopatik bir lezyonudur. Hastaların çoğunluğunu ergen veya genç yetişkin sporcular oluşturmaktadır. En sık etkilenen büyük eklemler diz, ayak bileği ve dirseğin radyokapitel eklemidir. Lezyonların yüzde 25’e kadarında iki taraflı tutulum görülebilir. Klinik sunumu oldukça değişkendir; travmatik veya travmatik olmayan başlangıç, sinsi başlangıç, spesifik olmayan eklem ağrısı, egzersizle (özellikle merdiven veya yokuş çıkma) kötüleşen semptomlar, tekrarlayan efüzyon, takılma veya kilitlenme şeklinde kendini gösterebilir. Erken tanı, mevcut birçok tedavi seçeneği için kritik öneme sahiptir, ancak durumun etiyolojisi belirsizliğini korumaktadır. Tanı konulabilmesi için ilgili eklemin en az iki radyografik görüntüsü alınmalıdır. OKD, eklem kıkırdağı tutulumu ve instabilite ile veya olmadan delaminasyon ve sekestroya yol açan, subkondral kemiğin edinilmiş, potansiyel olarak geri dönüşümlü idiyopatik bir lezyonudur.

Tanı

Tanı, klinik muayene ve düz radyografilerle başlar. Radyografiler, osteokondral lezyonu, eklem içi serbest cisimleri, malaligmenti veya artrozu göstererek ilk değerlendirmede önemli rol oynar. Diz için, ayakta anteroposterior, 30 derece fleksiyonda lateral, patellofemoral eklemin Merchant veya skyline görünümü ve bir çentik (notch) veya posteroanterior (PA) fleksiyon görünümü olmak üzere iki taraflı çekimler yapılmalıdır. Ayak bileği için anteroposterior, lateral ve ayak bileği mortisi görünümleri istenirken, posterolateral veya posteromedial defektleri ortaya çıkarabilecek topuk yükselme görünümü de dahil edilmelidir. Dirsek için ise anteroposterior, lateral ve iç ve dış oblik görünümler gereklidir. Ek görüntüleme yöntemlerinden bilgisayarlı tomografi (BT), eklem içindeki serbest cisimleri tanımlamada ve osteokondral yaralanmayı aksiyel, koronal ve sagittal görüntülerle göstermede çok faydalıdır. Manyetik rezonans görüntüleme (MRG), kıkırdak yüzeyinin doğrudan görselleştirilmesini sağlayarak osteokondral lezyonları, lezyonun stabilitesini, yerini ve sayısını belirlemede yardımcıdır. MRG’nin kıkırdak yaralanmasının kapsamını belirlemedeki hassasiyeti yüzde 33 ile yüzde 96 arasında değişmektedir ve genellikle lezyonun kapsamını küçümsemektedir. Tanısal artroskopi, invaziv bir prosedür olmasına rağmen, lezyonun doğası ve stabilitesi hakkında en spesifik ve hassas bilgiyi veren testtir.

Tedavi

Osteokondrit dissekans tedavisi, lezyonun stabilitesi, hastanın iskeletsel olgunluğu ve etkilenen ekleme göre özelleştirilmiştir. Stabil lezyonlar için ilk tedavi yaklaşımı, aktivite değişikliği, korumalı yük taşıma, kısa süreli immobilizasyon ve ağrı kesici (nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar ve/veya parasetamol) kullanımını içeren konservatif yönetimi kapsamaktadır. Dizde iskeletsel olarak olgunlaşmamış hastalarda, cerrahi dışı tedavi başarısız olursa (semptomların 6 ay süren yeterli bir denemeye rağmen iyileşmemesi) veya lezyon stabil hale gelirse, transkondral veya retroartiküler delme gibi cerrahi seçenekler önerilir. Yanlış hizalanma (malaligment) varsa düzeltici osteotomi düşünülebilir. Dirsekte stabil lezyonlar için konservatif tedavi erken tespit edilirse olumlu sonuçlar göstermektedir. Ayak bileğinde, asemptomatik, düşük semptomatik veya sağlam eklem yüzeyine sahip stabil lezyonlar için konservatif yönetim ilk tercihtir. Konservatif yönetimde başarısızlık, eklem içi serbest cisimlerin varlığı veya lezyonun istikrarsız hale gelmesi durumunda cerrahi müdahale kesin gereklilik haline gelir. Cerrahi seçenekler arasında artroskopik olarak serbest cisimlerin çıkarılması, stabilizasyon (geri koyulabilir lezyonlar için), kemik greftleme ile sabitleme (parçalanmamış, osteolizli lezyonlar için) veya tam kalınlık defektlerinin onarımı için kurtarma teknikleri (örneğin, mikrofraktür, otolog kondrosit implantasyonu, osteokondral greft) bulunmaktadır.