Liken Simplex Kronikus

Özet

Liken simplex kronikus (LSC), birincil bir süreç olarak altta yatan bir dermatoz olmaksızın, ikincil bir süreç olarak atopik dermatit veya alerjik temas dermatiti gibi kaşıntılı bir dermatoz nedeniyle veya kaşıntıya neden olan sistemik bir durum olarak ortaya çıkabilen, yaygın, zor yönetilen ve sıklıkla tekrarlayan bir deri hastalığıdır. LSC, genellikle depresyon, anksiyete bozukluğu veya obsesif-kompulsif bozukluk gibi altta yatan psikolojik komorbiditelerle ilişkilendirilebilir. Tedavisi genellikle güçlü topikal kortikosteroidler ve sedatif antihistaminikler kullanılarak yapılır.

Tanı

LSC tanısı için genellikle karakteristik öykü ve fizik muayene bulguları yeterli olmaktadır. Hastalar genellikle şiddetli, tedaviye dirençli, gece kötüleşen ve sıcaklık, terleme ve giysilerle kötüleşen kaşıntı bildirirler. Fizik muayenede, tek veya çoklu lokalize, eritematözden (akut lezyonlarda) morumsuya (kronik lezyonlarda) değişen, likenleşmiş plaklar, değişken üst ölçek ve ekskoriyasyona bağlı erozyon ile birlikte LSC’ye özgü bulgulardır. LSC’nin temel özelliği, kronik ovma ve kaşınma sonucu oluşan ve normal cilt işaretlerinin abartılmasıyla oluşan çapraz mozaik desenli likenleşmedir. Tanısal testler, öykü ve muayene bulguları atipik ise veya hipertrofik liken planus gibi benzer görünümlü diğer dermatozları dışlamak ya da altta yatan sistemik bir durumu değerlendirmek amacıyla gerekli olabilir.

Tedavi

LSC’nin tedavisinde ana hedefler, tetikleyici ve kötüleştirici çevresel faktörleri ortadan kaldırmak, cildin bariyer işlevini onarmak, altta yatan durumları tedavi etmek ve kaşıntı-kaşınma döngüsünü bozmaktır. Tedavinin temelini topikal kortikosteroidler, yumuşatıcılar, yaşam tarzı değişikliği, gece kaşıntısı için sedatif bir ajan ve gerektiğinde ani kaşıntı için antipruritik eklenmesi oluşturur. Yetişkinler ve 12 yaşından büyük çocuklar için başlangıç tedavisi olarak güçlü topikal kortikosteroidler (fluosinonid veya klobetasol gibi) tercih edilir. 12 yaş altındaki çocuklarda ise düşük-orta potansiyelli topikal kortikosteroidler (hidrokortizon veya triamcinolon gibi) kullanılmalıdır. Tedaviye dirençli lezyonlar için kriyocerrahi veya ışık terapisi gibi ek yardımcı tedaviler mevcuttur.