Özet
Kuduz, Lyssavirus cinsine ait viral etiyolojinin neden olduğu akut viral ensefalomiyelittir ve dünya çapında özellikle Asya ve Afrika’da yüksek mortalite yüküyle sürdürülen zoonotik bir hastalıktır; klinik belirtiler genellikle spesifik olmayan bir prodromla başlar, ensefalitik tipte davranış değişiklikleri, hidrofobi ve aerofobi ile ilerlerken paralitik tipte hızla ilerleyen flaksid paralizi görülür ve semptomların başlamasından sonra ölüm olguları çoğunluktadır.
Tanı
Kuduz tanısı, klinik şüpheyle birlikte laboratuvar bulgularının kombinasyonuna dayanır; tanıda tükürükten PCR ile viral RNA tespiti, boyun saç çizgisi yakınından alınan deri biyopsisinde doğrudan floresan antikor veya PCR, BOS’ta nötralize edici antikorlar ile biyokimyasal ve sitolojik değişikliklerin saptanması ve gerektiğinde viral izolasyon veya doku antigeni gösterimi kullanılır.
Tedavi
Semptomatik kuduz için güvenilir bir antiviral tedavi yoktur ve yönetim büyük oranda palyatif ve destekleyicidir; asemptomatik maruziyetlerde ise yara temizliği, aşılanma programı ve gerektiğinde kuduz immünoglobulinin (hRIG veya eRIG) lokal infiltrasyonu ile tanımlanan post-ekspozisyon profilaksisi (PEP) çok yüksek oranda etkilidir.