Özet
Kızıl ateş, boğaz ağrısı, ateş (>38.0℃) ve skarlatiniform, ince papüler, baskıda solan eritematöz döküntü üçlüsü ile karakterize edilen, pyrogenik ekzotoksin üreten Streptococcus pyogenes (grup A streptokok, GAS) kaynaklı bir hastalıktır; özellikle 1–10 yaş arasındaki çocuklarda sık görülür ve olguların büyük çoğunluğu farenjit eşlik eder, döküntü genellikle gövdede başlar, ekstremitelere yayılır, avuç içleri ve ayak tabanları genellikle tutulmaz ve olgunun seyrinde 3–4 gün sonra deskuamasyon (ince soyulma) gelişebilir.
Tanı
Tanı esasen kliniktir; hastanın öyküsü ve fizik muayene bulguları (skarlatiniform döküntü, çilek dili, ateş, tonsillofarengeal bulgular, anterior servikal hassas lenfadenopati ve palatal peteşiler) tanıyı destekler; mikrobiyolojik doğrulama gerektiğinde boğaz sürüntüsü ile hızlı antijen testi, PCR veya kültür kullanılabilir, ancak antibiyotik tedavisine gecikmeden başlanmalıdır; epidemiyolojik bağlam, yakın temasta kızıl vakası veya toplu yaşam/okul vakaları tanı şüphesini güçlendirir.
Tedavi
Birincil tedavi oral fenoksimetilpenisilin ile 10 gün süreyle uygulanır; penisiline ciddi allerjisi olanlarda makrolidler veya eritromisin gibi alternatifler yaş ve gebelik durumuna göre seçilir; erken antibiyotik başlama hem semptomların süresini ve şiddetini azaltır hem de romatizmal ateş ve invaziv GAS gibi komplikasyon riskini düşürür; destekleyici bakım olarak adekvat hidrasyon, istirahat, antipiretik/analjezik (parasetamol veya ibuprofen) ve kaşıntı varsa antihistaminikler, cilt bakımında temiz tutma ve gerekirse lokal bakım önerilir.