İnhalasyon Yaralanması

Özet

İnhalasyon yaralanması, solunum sisteminin ısı, gazlar veya parçacık maddeler gibi zararlı uyarıcılara maruz kalması sonucu ortaya çıkan geniş bir klinik hastalık spektrumudur ve en sık konut yangınları ile işyeri kazaları sırasında meydana gelir. Bu yaralanmanın patofizyolojisi, termal hasar, toksik bileşiklerin sistemik emilimi ve hava yolunda doğrudan hücresel hasarı içermektedir. Klinik tabloda üst hava yolu obstrüksiyonu, karbon monoksit zehirlenmesi, hava akımı obstrüksiyonu ve akut solunum sıkıntısı sendromu gibi belirtiler görülebilir ve hastalığın şiddeti hafif semptomlardan ölüme kadar değişkenlik gösterebilir. Tedavi yaklaşımlarının çoğu destekleyicidir, ancak karbon monoksit zehirlenmesi gibi spesifik durumlar için özel tedaviler mevcuttur ve hedefe yönelik tedaviler aktif araştırma konusudur.

Tanı

İnhalasyon yaralanması tanısı, hastaların genellikle birden fazla potansiyel zarara maruz kalmasından dolayı karmaşık bir yaklaşım gerektirir. Maruziyetin türü, yoğunluğu ve süresi hakkındaki bilgiler, en olası yaralanma biçimlerini belirlemede önemlidir, ancak bir yangın veya patlamanın karmaşık doğası nedeniyle tüm toksinlerin açıkça tanımlanması zor olabilir. Klinisyenin, birden fazla maruziyet olduğunu varsayması ve hastayı üst hava yolundan akciğer parankimine kadar yaralanma kanıtları açısından proaktif ve dikkatli bir şekilde izlemesi önerilir. Tanı, kapsamlı bir anamnez ve fizik muayene ile başlamalı, genellikle serolojik ve radyografik incelemeleri içermeli ve bazen bronkoskopik değerlendirme gibi invaziv tanı yöntemleri gerekebilir. Solunum dışı yaralanmalar, örneğin travma ve cilt yanıkları, yaygındır ve hem tanı hem de tedaviyi zorlaştırabilir.

Tedavi

İnhalasyon yaralanmasının başarılı tedavisi, maruziyetin çok sayıda olası sonucunun erken tanınmasına ve öngörülmesine bağlıdır. Tedavi yaklaşımlarının çoğu destekleyici niteliktedir, ancak karbon monoksit zehirlenmesi gibi özelleşmiş komplikasyonlar için hedefli tedaviler bulunmaktadır. Daha az ciddi hastalar sadece kısa süreli gözlem ve tekrarlayan maruziyetten kaçınma konusunda bilgilendirme ile tedavi edilebilir. Bununla birlikte, bazı hastalar entübasyon, mekanik ventilasyon, hiperbarik oksijen tedavisi, intravenöz resüsitasyon ve hemodinamik destek gibi kapsamlı kritik bakım hizmetlerine ihtiyaç duyabilirler. Tüm hastalar için başlangıç tedavisinde, üst hava yolu yönetimi ve destekleyici bakıma ek olarak, ağrı ve anksiyete tedavisi gereklidir. Karbon monoksit zehirlenmesinde yüksek akışlı ek oksijen tedavisi temeldir, siyanür toksisitesinde ise hidroksokobalamin ve olası sodyum tiyosülfat önerilen tedavidir. Alt hava yolu yaralanmalarında inhalasyon beta-agonistleri ve pozitif basınçlı ventilasyon, parankimal akciğer hastalığında ise oksijen ve pozitif basınçlı ventilasyon tedaviye eklenmelidir.