Eklem Çıkığı

Özet

Eklem çıkığı, genellikle ekleme gelen ani ve şiddetli bir darbe sonrasında iki eklem yüzeyinin anatomik bütünlüğünün tamamen bozulması ve ayrılması olarak tanımlanmaktadır. Bu durum, kısmi ayrılma şeklinde gerçekleştiğinde subluksasyon adını alır. Vücuttaki herhangi bir eklem çıkabilme potansiyeli taşısa da, en sık etkilenen ve çıkık görülen eklemler arasında omuz, parmaklar, diz kapağı, dirsek ve kalça bulunmaktadır. Erken dönemde yapılan tanısal incelemeler arasında yer alan röntgen görüntüleme, çıkık tanısını kesinleştirmede ve eşlik eden olası kemik kırıklarının varlığını saptamada temel rol oynar. Tedavi stratejisi, yumuşak doku hasarı, eklem yüzeyi zedelenmesi ve sinir-damar sıkıntıları gibi ciddi komplikasyon risklerini en aza indirmek amacıyla en kısa sürede kapalı redüksiyon tedavisinin uygulanmasını gerektirir.

Tanı

Eklem çıkığının klinik prezentasyonu genellikle şiddetli ağrı, etkilenen bölgede belirgin şişlik, eklemin karakteristik anormal duruşu ve hastanın eklemi hareket ettirememesi gibi temel belirti ve bulguları içerir. Travmatik bir yaralanmanın ardından omuz, parmak, diz, dirsek veya kalçada ağrı şikayetiyle başvuran, ağrılı veya kısıtlı hareket aralığına sahip olan veya tipik bir duruş sergileyen her hastanın uygun radyolojik incelemelerle hızla değerlendirilmesi hayati önem taşır. Çıkık tanısının kesinleştirilmesi, genellikle standart düz röntgen filmleri aracılığıyla sağlanmakta ve bu filmler, eklem yüzeylerinin uyumsuzluğunu açıkça göstermektedir.

Tedavi

Eklem çıkıklarının yönetimindeki temel yaklaşım, yumuşak doku yaralanması, eklem yüzeyi hasarı ve nörovasküler komplikasyonlar gibi potansiyel sorunları önlemek için mümkün olan en kısa sürede kapalı redüksiyon işleminin gerçekleştirilmesidir. Başarılı bir redüksiyon prosedürü için genellikle hastanın kas spazmlarını azaltacak ve ağrısını giderecek yeterli analjezi ve sedasyon desteği zorunludur. Redüksiyon sonrası hastanın eklemi bir süre immobilize edilir; bu dönemi takiben, aktif hareket açıklığı egzersizleri ve izometrik güçlendirme programları içeren kapsamlı bir rehabilitasyon süreci başlatılmalıdır. Çıkıkla birlikte anormal nörolojik işlevin görüldüğü veya kapalı redüksiyonun başarılı olmadığı durumlarda derhal bir ortopedi cerrahına danışılmalıdır.