Dengesiz Anjina

Özet

Dengesiz anjina, dinlenme halinde veya minimal eforla ortaya çıkan miyokard iskemi semptomları ile karakterize olup kardiyomiyosit nekrozu olmaksızın seyreder ve tanı EKG bulguları (ST-elevasyon yok) ile yüksek duyarlıklı troponin ölçümlerinde %99’luk persentilin üzerinde dinamik yükselme olmaması kombinasyonuna dayanır; hızlı tanıda dinlenme 12 derivasyonlu EKG’nin ilk temas sonrası 10 dakika içinde kaydedilip yorumlanması, hs‑cTn ölçümleriyle 0/1 saat veya 0/2 saat algoritmalarının kullanılması ve gerektiğinde kardiyoloji ile invaziv veya non-invaziv görüntüleme seçeneklerinin değerlendirilmesi önceliklidir. Acil yönetim ağrı kontrolü, oksijen gereksinimine göre değerlendirme, aspirin yüklemesi (kanama riski yoksa), kısa etkili nitratlar ve antitrombotik stratejilerin başlatılmasını; ileri yönetimde troponin ve risk skorlarına göre kardiyoloji ile invaziv koroner anjiyografi kararı alınmasını içerir. Uzun dönemde ise kardiyovasküler risk faktörlerinin agresif modifikasyonu, statin, ACE inhibitörü/ARB, beta‑bloker ve gerekirse SGLT2 inhibitörleri ve kardiyak rehabilitasyon ile izleme planlanmalıdır.

Tanı

Dengesiz anjina tanısı, iskemi düşündüren semptomların varlığı, EKG’de STEMI bulgularının olmaması ve troponin düzeylerinde %99’luk persentilin üzerinde dinamik yükselme saptanmaması temelinde klinik olarak konulur; teşhis belirsizliğinde transtorasik ekokardiyografi, stres (fonksiyonel) testler veya koroner BT anjiyografi ile yapılandırılmış non‑invaziv değerlendirme ya da kardiyoloji eşliğinde invaziv koroner anjiyografi yoluna gidilir.

Tedavi

Acil tedavi akut ağrı ve iskemiyi kontrol etmeye yöneliktir: aspirinin acil yükleme dozu (kontrendikasyon yoksa), translingual/sublingual gliseril trinitrat 3 doza kadar ve gerekli durumlarda intravenous infüzyon seçenekleri, gliseril trinitrat yetersiz kaldığında morfin ve uygun antiemetikler; antikoagülasyon tercihi genellikle fondaparinux olup böbrek fonksiyonuna göre düşük molekül ağırlıklı veya fraksiyone edilmemiş heparin alternatifleri değerlendirilir. Antiplatelet yaklaşımda aspirine ek olarak bir P2Y12 inhibitörü önerilir ancak invaziv prosedür planına ve koroner anatominin bilinmesine göre kardiyoloji kararıyla ön tedavi uygulaması kişiselleştirilir; yüksek riskli hastalarda erken invaziv strateji (anjiyografi ± revaskülarizasyon) düşünülür, daha düşük risklilerde seçici konservatif yol izlenir. Stabilizasyon sonrası uzun dönem tedavi antiplatelet devamı (genellikle 12 ay P2Y12 ile kombine), yüksek doz statin hedefi (LDL‑C’yi başlangıçtan >%50 azaltma hedefi, örn. LDL‑C <1.4 mmol/L), gerektiğinde ACE inhibitörü/ARB, beta‑bloker, aldosteron antagonisti ve SGLT2 inhibitörü ile kardiyak rehabilitasyon ve yoğun risk faktörü modifikasyonunu kapsar.