Çocuklarda Alt Ekstremite Torsiyonu

Özet

Alt ekstremite torsiyonel anormallikleri çocuklarda sık görülür ve femoral anteversiyon, tibial torsiyon, ön ayak deformiteleri ve yumuşak doku kontraktürlerinin tek başına veya kombinasyonları şeklinde ortaya çıkar; bu durumlar çoğunlukla populasyonun normal varyasyonlarını temsil eder ancak bazı ailelerde estetik veya fonksiyonel kaygı oluşturabilir ve bu nedenle değerlendirme gerektirir. Klinik değerlendirme rotasyon profili ölçümlerini, yürüyüş izlemelerini ve kalça ile diz hareket açıklıklarının saptanmasını içerir; çoğu olguda radyolojik inceleme gerekmeyebilir ve ileri görüntüleme ancak karmaşık veya preoperatif planlama gerektiren olgularda düşünülür. Nonoperatif girişimler (gece atelleri, döner kablolar, yürüyüş tabanlıkları, fizyoterapi) genel olarak düzeltici etki göstermemekte olup gözlem ve aile eğitimi çoğu sağlıklı çocuk için uygundur; cerrahi genellikle seçilmiş, fonksiyonel bozukluğa yol açan, olgunluk sonrası da düzelmeyen ciddi deformiteler için ayrılır. Nöromüsküler hastalığı olan çocuklarda torsiyonel deformiteler ilerleyebilir ve multidisipliner değerlendirme ile zamanında cerrahi veya yumuşak doku müdahaleleri gerekebilir.

Tanı

Tanı, ayrıntılı öykü, standardize edilmiş fizik muayene ve rotasyon profili ölçümlerine dayanır; yürüyüş sırasında ayak ilerleme açısı, uyluk-ayak ekseni, transmalleolar eksen ve kalça iç-dış rotasyon açıları sistematik olarak değerlendirilir. Klinik ölçümler normatif referans aralıklarla karşılaştırılır ve ortalamadan ±2 standart sapmanın dışında kalan bulgular deformite olarak kabul edilir; asimetriler, ağrı, topallama, erken yürüme, obezite veya nöromüsküler bulgular varsa ileri görüntüleme veya ortopedik konsültasyon düşünülür. Rutin radyografi çoğu olguda gerekli değildir; ancak kalça, diz veya ayakta şüpheleri olan veya ağrı/degenerasyon belirtisi gösteren çocuklarda hedeflenmiş röntgen ve gerektiğinde düşük doz biplanar görüntüleme, MRI ya da nişangâh BT kullanılabilir.

Tedavi

Tedavi temel olarak gözlem, aile eğitimi ve fonksiyonel hedeflere yöneliktir; sağlıklı çocuklarda aktif müdahaleler genellikle gereksiz ve etkisiz kabul edilir, bu nedenle öncelik ebeveynleri bilgilendirmek ve uygunsa kötü oturma/uyunma pozisyonlarının düzeltilmesidir. Seçilmiş olgularda estetik veya fonksiyonel şikâyetleri hafifletmek için gece atelleri veya yürüyüş plakları gibi yardımcılar tartışılabilir ancak etkinlik sınırlıdır; metatarsus adductus gibi ön ayak deformitelerinde seri alçı veya germe programı etkili olabilir. Fonksiyonel bozukluğa neden olan, ileri yaşta düzelmeyen veya uyluk-ayak açısı gibi kantitatif ölçümlerde ciddi sapma gösteren olgularda (örneğin tibial rotasyon 4 yaşta düzelmezse, femoral malrotasyon 8 yaşa kadar devam ederse ya da uyluk-ayak açısı çok yüksekse) derotasyon osteotomileri gibi cerrahi düzeltmeler planlanır; nöromüsküler hastalığı olanlarda cerrahi kararlar yürüyüş analizi ve multidisipliner değerlendirme ile kişiselleştirilir.