Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar

Özet

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE), aynı zamanda cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH) olarak da bilinir, cinsel aktivite yoluyla edinilebilen ve bulaşabilen çeşitli klinik sendromları kapsar ve bakteriler, mantarlar, virüsler ve parazitler gibi çok çeşitli patojen türleri tarafından meydana gelebilir. CYBE’lerin erken tespiti ve tedavisi, enfeksiyonun yayılmasını azaltmaya yardımcı olurken aynı zamanda ciddi komplikasyonları ve sonuçları önleyebilir veya geciktirebilir. Belge, genital kanal klamidya enfeksiyonu, bel soğukluğu enfeksiyonu, sifiliz enfeksiyonu, lenfogranüloma venereum, şankroid, pelvik inflamatuar hastalık, üretrit, servisit, vajinit, akut epididimit, herpes simpleks virüs enfeksiyonu, genital siğiller ve HIV enfeksiyonu gibi çok sayıda ilişkili durumu ve enfeksiyonu ele almaktadır. Ayrıca, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların önlenmesi ve tedavisi için bir maruziyet sonrası HIV profilaksisi ve serviks kanseri, reaktif artrit, cinsel istismar ve saldırı, hepatit B ve C gibi ilgili diğer durumları da özetlemektedir.

Tanı

CYBE’lerin tanısı genellikle klinik şüphe, dikkatli anamnez alma ve fizik muayene ile başlar ve diğer etiyolojilerin dışlanmasını içerir. Çoğu CYBE için kesin tanı, ilgili patojen için spesifik mikrobiyolojik testlerle doğrulanır. Örneğin, genital kanal klamidya enfeksiyonu ve bel soğukluğu enfeksiyonu için nükleik asit amplifikasyon testleri gibi kültür dışı tanı teknikleri önerilirken, bel soğukluğu için kültür, Gram boyası ve idrar analizi de teşhis testlerinin temelini oluşturur. Sifiliz enfeksiyonu için tanı genellikle klinik muayene ve serolojik testlerden sonra basittir. Lenfogranüloma venereum tanısı için mikrobiyolojik testler (nükleik asit amplifikasyon testi, Gram boyası veya LGV’ye özgü moleküler test) kullanılır. Üretrit için tanı testleri arasında üretradan akıntının Gram boyası ve kültürü ile nükleik asit amplifikasyon testleri bulunur. Herpes simpleks virüs enfeksiyonu genellikle klinik olarak teşhis edilebilir, ancak şüphe varsa aktif lezyonlarda kültür veya PCR yapılır. Ayrıca, enfeksiyonu teşhis etmek ve tip 1 ile 2 arasında ayrım yapmak için glikoprotein G bazlı tip-spesifik seroloji testi kullanılır. HIV enfeksiyonu tanısı başlangıçta HIV antikoru veya kombinasyon antikoru/antijen testi kullanılarak konulur ve daha spesifik bir test ile doğrulanır.

Tedavi

Tedavi, teşhis edilen spesifik enfeksiyona bağlıdır ve antibiyotikleri, antiviralleri veya diğer uygun terapileri içerebilir. Enfeksiyonun yayılmasını azaltmak ve ciddi komplikasyonları veya sonuçları önlemek veya geciktirmek için erken teşhis ve tedavi kritik öneme sahiptir. Yetersiz veya eksik tedavi, olası yukarıya doğru enfeksiyon ve daha fazla komplikasyon riskini artırır ve enfeksiyonun cinsel partnerlere yayılma olasılığını da taşır. Spesifik bir CYBE’ye maruz kalmış olabilecek HIV-negatif kişilere HIV bulaşma olasılığını azaltmak için maruziyet sonrası profilaksi (PEP) adı verilen antiretroviral tedavi (ART) uygulanabilir. PEP, maruz kalmadan sonraki 72 saat içinde alındığında HIV bulaşma olasılığını %80 oranında azaltır ve tam 28 günlük bir tedavi süresi boyunca uygulanmalıdır. Hastanın tedavisi konusunda tam olarak bilgilendirilmesi önemlidir; danışmanlık, hasta yönetiminde önemli bir adımdır.