Cinsel İstismar ve Saldırı

Özet

Cinsel istismar ve saldırı, toplumda yaygın bir sorun olarak öne çıkmakta ve yaş fark etmeksizin herkesi etkileyebilmektedir. En yüksek risk altındaki grup genç kadınlar ve kızlar olmasına rağmen, erkekler de bu tür saldırıların mağduru olabilmektedir. Tanı süreci büyük sonuçları beraberinde getirdiği için, klinik kılavuzlara kesinlikle uyulması büyük önem taşır. Fiziksel muayenede, genital dokuların hızlı iyileşme kapasitesi nedeniyle, özellikle çocuk mağdurlarda cinsel istismar sonrası normal bulgularla karşılaşılması oldukça yaygındır. Çocuklarda cinsel yolla bulaşan enfeksiyon (CYBE) oranlarının düşük olması göz önüne alınmalıdır. Yönetim ve tedavi stratejisi, saldırının üzerinden geçen süre ve hastanın ergenlik durumu gibi faktörlere bağlı olarak belirlenir.

Tanı

Tanısal yaklaşımın karmaşık doğası nedeniyle, sağlık profesyonellerinin belirlenmiş kılavuzlara sıkı bir şekilde uyması gerekmektedir. Cinsel istismara uğramış çocuk mağdurlarının ilk değerlendirilmesi, psikososyal ve tıbbi bileşenleri içermeli ve son cinsel temasın üzerinden geçen zamana ve çocuğun ergenlik durumuna göre kişiselleştirilmelidir. Sağlık hizmeti sağlayıcıları, çocuğun güvenli bir ortama döneceğinden emin olmalı ve ilgili çocuk koruma ajansına zorunlu bildirim yükümlülüğünü yerine getirmelidir. Hasta onay verirse, adli amaçlar için kanıt toplama (adli muayene) işlemi genellikle saldırıdan sonra 72 saatten az bir süre geçmişse önerilir. Yetişkin kadınlarda yaralanmalar vakaların yaklaşık yarısında bulunurken, çocuk mağdurların çoğunda genital muayene bulguları normaldir ve yaralanmanın olmaması penetrasyonu veya rızayı kesinlikle dışlamaz. Görüşmelerde hem çocuklara hem de yetişkinlere yönlendirici olmayan ve açık uçlu sorularla yaklaşılmalıdır.

Tedavi

Uygun yönetim ve tedavi stratejisi, saldırının üzerinden geçen süreye ve hastanın ergenlik durumuna göre belirlenmektedir. Saldırıdan sonraki ilk 72 saat içindeki acil yönetim, mağdurun güvenli bir ortama dönmesini sağlamayı ve psikolojik/sosyal hizmetlere yönlendirmeyi içeren psikososyal destekle başlar. Tıbbi bakım, olası yaralanmaların ve diğer tıbbi durumların değerlendirilmesi için tam bir fiziksel muayeneyi kapsamalıdır. Adli örnek toplama, failin DNA’sı için örnekler ve toksikoloji testleri için idrar/kan toplanmasını içerir. CYBE riski açısından, HIV, frengi, gonore, klamidya ve hepatit C için temel testler yapılmalıdır. Ergenler için takibe uyum zayıf olduğundan ampirik profilaktik tedavi düşünülmeli, ancak ergenlik öncesi çocuklara düşük bulaşma oranları nedeniyle genellikle profilaksi önerilmemelidir. Üreme çağındaki kadınlar için gebelik testi yapılmalı ve acil doğum kontrolü seçenekleri sunulmalıdır. Uzun vadede, en yaygın komplikasyonlar Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB), depresyon ve anksiyete gibi ruh sağlığı bozukluklarıdır; klinik olarak önemli TSSB semptomları olan çocuklar ve gençler için travma odaklı bilişsel davranış terapisi (BDT) gibi psikolojik tedaviler şiddetle önerilmektedir.