Akut Kolesistit

Özet

Akut kolesistit, safra taşlarının önemli bir komplikasyonudur ve safra kesesinin akut iltihaplanmasıdır. Semptomatik safra taşları yaygın olmakla birlikte, bu hastaların yaklaşık %10’unda akut kolesistit gelişir. Hastaların çoğu, sağ üst kadranda ağrı ve lokalize hassasiyet ile başvurur. Bu duruma ateş, yükselmiş beyaz kan hücresi sayısı ve artmış C-reaktif protein ile sistemik bir inflamatuar yanıt eşlik edebilir.

Tanı

Tanı, klinik bulgulara ve görüntüleme yöntemlerine dayanır. Ultrasonografi, akut kolesistit tanısı için tercih edilen ilk testtir. Ultrason için tanısal kriterler arasında perikolesistik sıvı, genişlemiş safra kesesi, kalınlaşmış safra kesesi duvarı (>3 mm), safra taşlarının varlığı ve pozitif sonografik Murphy bulgusu bulunur. Sepsis şüphesi olan hastalarda nedeni belirlemek için BT veya MRG taramaları kullanılabilir. Hastaların yaklaşık %10’unda sarılık görülebilir ve bu, bitişik safra kanallarının iltihabından kaynaklanır. Eğer serum bilirubin >60 mikromol/L ise, bu koledoklitiyazis (ana safra kanalında taş) veya Mirizzi sendromunu düşündürür.

Tedavi

Akut kolesistit şüphesi olan herkesin acilen hastaneye sevk edilmesi veya kabul edilmesi önerilir. Tedavi, gerektiğinde antibiyotikler, analjezi ve sıvı resüsitasyonu ile yapılır. Hastanın durumu stabil hale getirildikten sonra, genellikle erken kolesistektomi (safra kesesinin alınması) uygulanır. Araştırmalar, erken kolesistektominin (72 saat içinde) gecikmiş cerrahiye kıyasla hastanede kalış sürelerini kısalttığını ve tedavi maliyetini düşürdüğünü göstermektedir. Akut kolesistit vakalarının %90’ından fazlasında safra taşları olduğu için, altta yatan nedenin tedavisi için kolesistektomi yapılması önemlidir.