Akut Kolanjit

Özet

Akut kolanjit, safra yollarının iltihaplanmasıdır ve genellikle safra yolundaki bir tıkanıklık sonucu ortaya çıkar. Tedavi edilmezse hızla sepsis, çoklu organ yetmezliği ve ölümle sonuçlanabilecek yaşamı tehdit eden bir duruma dönüşebilir. Hastaların büyük çoğunluğunda ateş, sarılık ve sağ üst kadran ağrısı olmak üzere Charcot üçlüsü denilen klasik belirtiler görülür. En yaygın nedeni, safra taşlarının safra kanalını tıkamasıdır (koledoklitiyazis), ancak iyi ve kötü huylu darlıklar da bu duruma yol açabilir.

Tanı

Akut kolanjit tanısı, genellikle klinik semptomlar ve fizik muayene bulgularına dayanarak konulur. Ateş, sarılık ve sağ üst kadran ağrısından oluşan Charcot üçlüsü, tanıyı destekleyen en önemli klinik göstergelerdir. Görüntüleme yöntemleri tanı için kritik öneme sahiptir. Transabdominal ultrason genellikle ilk tercih edilen yöntemdir. Ultrason yetersiz kaldığında intravenöz kontrastlı abdominal BT taraması önerilir. Ultrason ve BT’nin negatif olduğu ancak klinik şüphenin devam ettiği durumlarda ise manyetik rezonans kolanjiyopankreatografi (MRCP) istenebilir. Kan testlerinde beyaz kan hücreleri ve C-reaktif protein seviyelerinde artış görülebilir.

Tedavi

Akut kolanjit yönetiminde en kritik adım, safra yolundaki tıkanıklığın giderilmesi ve enfeksiyonun drenajının sağlanmasıdır. Tek başına antibiyotik tedavisi genellikle yeterli olmaz. İlk basamak tedavi yöntemi olarak, cerrahi olmayan bir işlem olan Endoskopik Retrograd Kolanjiyopankreatografi (ERCP) kullanılır. Bu işlemle safra yolu açılır ve tıkanıklığa neden olan safra taşları çıkarılabilir. ERCP’nin mümkün olmadığı durumlarda ise perkütan transhepatik kolanjiyografi (PTC) yapılabilir. Akut kolanjit, erken ve uygun tedavi ile genellikle iyi sonuçlar verir.