Akut Dekompanse Kalp Yetmezliğine Acil Yaklaşım

Akut Dekompanse Kalp Yetmezliğine Acil Yaklaşım

Akut dekompanse kalp yetmezliği (ADKY), özellikle altta yatan kronik kalp yetmezliği (KKY) bulunan hastalarda, hemodinamik ve klinik kötüleşme ile karakterize ciddi bir durumdur. Acil serviste ADKY’ye doğru yaklaşım, hızlı teşhis, uygun tedavi ve komplikasyonları önleme süreçleridir. Bu yazımızda, WhatsApp kapalı gruplarımıza sorulan 83 yaşındaki hipertansiyon, koroner arter hastalığı ve atriyal fibrilasyon öyküsü olan bir hasta üzerinden ADKY’ye yönelik acil yaklaşım detaylandırılacaktır.

Olgu

83 yaşındaki hasta, bir haftadır devam eden nefes darlığı ve son bir gündür şiddetlenen ortopne ile acil servise başvurmuştur. Özgeçmişinde 2 stentli koroner arter hastalığı, atriyal fibrilasyon (AF), hipertansiyon (HT) ve diyabet öyküsü bulunmaktadır. Vital bulguları TA: 110/70 mmHg, nabız: 94/dk, SpO₂: %79 ve solunum sayısı: 28/dk olarak ölçülmüştür. Fizik muayenede bilateral baziler ral ve pretibial ödem (+3) tespit edilmiş, anamnezde ortopne ve efor dispnesi olduğu öğrenilmiştir.

İlk Değerlendirme ve Tanı

ADKY’ye neden olan akut faktörlerin erken değerlendirilmesi kritik öneme sahiptir. İlk yapılacak tetkikler arasında akut koroner sendromun (STEMI) ekarte edilmesi amacıyla EKG çekimi ve sonrasında troponin düzeylerinin ölçümü yer almalıdır.

 

EKG de AF ve sol posterior fasiküler blok izlenmektedir.
 

STEMI gibi iskemik nedenlerin yanı sıra, şu faktörler de ADKY’nin dekompanse olmasında rol oynayabilir:

  • İlaç uyumsuzluğu veya düzensizliği (ör. antihipertansifler, diüretikler).
  • Diyet düzensizliği (sodyum ve sıvı alımı).
  • Araya giren sistemik enfeksiyonlar (ör. pnömoni, idrar yolu enfeksiyonu).
  • Metabolik düzensizlikler (ör. hipokalemi, hiperkalemi).

Bu faktörlerin belirlenmesi, altta yatan nedenlerin etkin bir şekilde tedavi edilmesini sağlar.

Görüntüleme ve Laboratuvar Bulguları

PA akciğer grafisi (PAAG):

  • Kalp yetmezliği ile uyumlu bulgular arasında pulmoner vasküler konjesyon artışı ve kelebek vari patern dikkat çekicidir.
  • ADKY tanısını destekleyen diğer bulgular arasında kardiyomegali, plevral efüzyon ve alveolar infiltrasyonlar bulunabilir.

Laboratuvar testleri:

  • Troponin: İskemik nedenlerin değerlendirilmesi açısından ilk aşamada istenmelidir.
  • NT-proBNP: Kalp yetmezliğini ayırıcı tanıda destekleyici bir biyomarkerdir ancak tanı koymada öncelikli değildir. NT-proBNP’nin yüksek olması, kardiyak konjesyonun şiddetini gösterebilir.
  • Kan gazı analizi: Hipoksemi ve hiperkapni varlığını değerlendirmek için gereklidir.
  • Tam kan sayımı, CRP ve elektrolit paneli: Enfeksiyon varlığını ve metabolik düzensizlikleri değerlendirmek amacıyla yapılır.

Tedavi Yaklaşımı

  1. Oksijen Tedavisi:
    Hipoksemi (%79) nedeniyle oksijen tedavisi başlamak önemlidir. Nazal kanül veya yüz maskesi ile %4-6 L/dk oksijen başlanabilir. Ciddi hipoksemi durumunda non-invaziv mekanik ventilasyon (NIMV) düşünülmelidir.
  2. Diüretik Tedavisi:
    İntravenöz loop diüretikler (ör. furosemid 20-40 mg i.v.) konjesyonun giderilmesi için temel tedavi aracıdır. Hastanın diüretik yanıtına göre doz titrasyonu yapılmalıdır.
  3. Preload azaltıcı Ajanlar:
    Hipotansiyon bulunmadığından, nitrogliserin, düşük dozda preload ve yüksek dozda afterload’ı da azaltarak semptomatik rahatlama sağlayacaktır. (Perlinganit akıl kartı için tıklayınız.)
  4. Atriyal Fibrilasyon ve Antikoagülasyon Yönetimi:
    Atriyal fibrilasyonu olan bu hastada, mevcut antikoagülan tedavi devam ettirilmelidir. Kumadin kullanımında INR ve böbrek fonksiyonları düzenli aralıklarla izlenmelidir.

Yatış/Taburculuk

Hasta stabilize edilebilirse, LVEF değerlendirilerek yönetimi belirlenir. Taburculuk sonrası erken dönemde nüksü önlemek için multidisipliner bir yaklaşım gereklidir. Eğer vital anomalisi ilk tedavi sonrasında da devam ederse Kardiyoloji kliniğine yatışı için konsültasyonu veya sevki gerçekleştirilmelidir.

Uzm. Dr. Ömer Faruk İŞLEYEN

Yazıyı Paylaş