Aktinomikoz

Özet

Aktinomikoz, nadir görülen, pyojenik, granülomatöz, subakut ila kronik bir enfeksiyon olup, ağız boşluğunun normal florasında bulunan anaerobik gram-pozitif bakteriler olan aktinomisetler tarafından neden olunur. En sık görülen belirtiler ülser ve granülom oluşumu, beraberinde kükürt granüllerinin akmasıdır. Hastalığın yavaş seyri, tanıyı zorlaştırabilir ve sıklıkla maligniteyi taklit eder. Teşhis, enfeksiyonun yeri ve hastalığın şiddetine bağlı olarak değişir ve sıklıkla ileri görüntüleme ve histopatolojik inceleme gerektirir. Tedavi, uzun süreli antibiyotik tedavisini (genellikle 2-12 ay) içerir ve bazı durumlarda cerrahi drenaj veya rezeksiyon gerekebilir.

Tanı

Aktinomikoz tanısı, klinik şüphe, histopatolojik bulgular ve mikrobiyolojik kanıtlara dayanır. Hastalık en sık baş-boyun, gastrointestinal ve pelvik bölgelerde görülür. Belirtiler genellikle yavaş büyüyen, ağrısız ve sertleşmiş kitlelerdir. Ayırıcı tanılar arasında malignite, apse, enfekte kistler ve tüberküloz gibi durumlar yer alır. Kesin tanı, lezyonlarda “kükürt granüllerinin” histopatolojik olarak belirlenmesi veya mikrobiyolojik kültür ile konulur. Şüphelenilen durumlarda bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MRI) veya ultrason gibi ileri görüntüleme yöntemleri de kullanılır.

Tedavi

Tedavi, hastalığın yeri ve şiddetine bağlı olarak uzun süreli (genellikle 2-12 ay) yüksek doz penisilin G veya amoksisilin tedavisini içerir. Penisiline alerjisi olan hastalar için doksisiklin, eritromisin, seftriakson, azitromisin, klindamisin veya üçüncü kuşak sefalosporinler gibi alternatif antibiyotikler kullanılabilir. Ağır enfeksiyonlar ve büyük apseli vakalarda, cerrahi debridman, apse drenajı veya rezeksiyon gerekebilir. Erken tanı ve uygun tedavi, uzun süreli antibiyotik tedavisinin etkinliğini artırır ve cerrahi müdahale ihtiyacını azaltır.