Proksimal Humerus Fraktürü: Sizden Gelen Bir Olgu

Acil serviste kapalı WhatsApp gruplarımızda sizden gelen bir olgu sunumu olarak, omuz üzerine düşme sonrası gelişen proksimal humerus fraktürü ile başvuran bir hastaya yaklaşımı konuşacağız.

İlk Değerlendirme ve Klinik Bulgular

Anamnez ve Şikayetler
- Hasta, düşük enerjili travma (örneğin, kendi seviyesinden düşme) sonrası sol omuzda şiddetli ağrı ve hareket kısıtlılığı şikayeti ile başvurmuştur.
- Omzunu hareket ettirme girişimleriyle ağrı artışı tarif edilmektedir.
Fizik Muayene
- Görsel Değerlendirme: Sol omuzda şişlik ve minimal deformite mevcuttur.
- Palpasyon: Proksimal humerusta belirgin hassasiyet.
- Nörovasküler Değerlendirme:
  - Aksiller sinir muayenesi: Deltoid kas gücü ve omuz lateral yüzeyinde duyunun korunumu.
  - Distal nabız ve kapiller dolum zamanı.
- Fonksiyon Testleri: Etkilenen kolda aktif hareket kısıtlılığı.

Tanısal Görüntüleme

Travmatik omuz yaralanmalarında temel görüntüleme protokolleri şunlardır:

Anteroposterior (AP) Radyografi: İlk tanısal görüntüleme için yeterlidir.
Skapular-Y Görünümü: Omuz çıkığı veya ciddi kırık-çıkık durumlarını dışlamak için önerilir.

Skapular Y görünümü

Aksiller Görünüm: Radyografi tamamlayıcıdır, ancak hasta kolunu hareket ettiremiyorsa Velpeau Görünümü kullanılabilir.

Velpou Görünümü

Tedavi ve Acil Müdahale

İmmobilizasyon
- Hasta, Velpeau askısı ile stabilize edilmelidir. Bu yöntem, ağrıyı azaltırken kırık parçalarının hareketini önler.
- Askı uygularken kol hafif iç rotasyonda ve adduksiyon pozisyonunda tutulmalıdır.

Ağrı Yönetimi
- Oral NSAID (örneğin, ibuprofen) veya parasetamol ilk seçenek olarak verilir.
- Şiddetli ağrılarda kısa etkili opioid analjezikler düşünülebilir.
Nörovasküler İzlem
- Her adımda distal nabızlar, kapiller dolum ve sinir fonksiyonları yeniden kontrol edilmelidir.
- Aksiller sinir hasarı belirtileri (deltoid kas zayıflığı, duyusal kayıp) yakından izlenmelidir.
Hasta Bilgilendirme ve İlk Takip
- Hasta, ortopedi polikliniğine 1 hafta içinde kontrol muayenesi için yönlendirilir.
- Evde kolun Velpeau pozisyonunda sabit tutulması ve düzenli aralıklarla buz uygulaması önerilir.

Sevk Gerektiren Durumlar

Acil serviste aşağıdaki durumlar tespit edilirse hasta ortopedi uzmanına acilen sevk edilmelidir:

Nörovasküler hasar (örneğin, aksiller sinir tutulumu).
Ciddi deplase veya parçalı kırık.
Eşlik eden omuz çıkığı.
Kırığın anatomik boynu içerdiği durumlar.

Sonuç

Proksimal humerus fraktürleri, acil serviste doğru yönetimle komplikasyonsuz iyileşebilir. Velpeau askısı, ağrıyı kontrol altına alırken stabilizasyon sağlar. Nörovasküler bütünlüğün sıkı takip edilmesi, erken müdahale ve düzenli kontroller, hastanın yönetiminde anahtar rol oynamaktadır.

Uzm. Dr. Ömer Faruk İŞLEYEN