Hepatorenal Sendrom

Özet

Hepatorenal sendrom (HRS), portal hipertansiyonun bir komplikasyonu olarak ileri evre karaciğer hastalığı durumunda ortaya çıkan bir tablodur. Bu sendrom, böbrek fonksiyonu azalmasına rağmen içsel bir böbrek hastalığına dair kanıt bulunmadığında teşhis edilir. HRS; HRS-akut böbrek hasarı (HRS-AKI) ve HRS-non-AKI (HRS-NAKI) olarak sınıflandırılmakta olup , HRS-NAKI ise tahmini glomerüler filtrasyon hızına ve süreye göre HRS-akut böbrek hastalığı (HRS-AKD) ve HRS-kronik böbrek hastalığı (HRS-CKD) şeklinde alt kategorilere ayrılmaktadır. HRS-AKI’nin yönetimi, vazokonstriktör ilaçlar ve albumin ile hacim genişletilmesini içermesine rağmen , kesin tedavi ya karaciğer nakli ya da eş zamanlı karaciğer-böbrek naklidir. Böbrek replasman tedavisi, karaciğer naklini beklerken geçici bir önlem olarak kabul edilmektedir. Hastaların genel prognozu kötüdür.

Tanı

HRS tanısı, klinik kriterlere dayanarak konulur. HRS, ileri karaciğer hastalığı ve portal hipertansiyon ile ilişkili asit varlığı olan her hastada gelişebilir. Tanı koymak için hipovolemi veya önemli yapısal böbrek anormallikleri dışlanmalıdır. HRS-AKI tanısı için Uluslararası Asit Kulübü kriterlerine göre akut böbrek hasarı (AKI) tanısı (serum kreatinininde 48 saat içinde artış veya bilinen/varsayılan bazal değere göre %50 artış) gereklidir. Ayrıca HRS-AKI tanısı için diüretik kesilmesi ve albumin ile plazma hacmi genişletilmesi sonrası yanıt olmaması, şok olmaması, nefrotoksik ilaçlarla güncel veya yakın zamanda tedavi olmaması ve parankimal böbrek hastalığı belirtilerinin olmaması gibi ek kriterlerin karşılanması gerekir. Fizik muayenede kronik karaciğer hastalığı belirtileri olan sarılık, örümcek anjiyomları, splenomegali ve asit varlığı yaygındır.

Tedavi

Böbrek iyileşmesi, karaciğer iyileşmesi olmadan nadiren gerçekleşir. Tedavinin temel amacı, tetikleyici nedenler düzeltilene veya karaciğer nakli yapılana kadar hastayı desteklemek ve hemodinamik değişiklikleri geri çevirmektir. Şüpheli HRS-AKI hastalarına, pre-renal azotemi olasılığını elemek için diüretiklerin kesilmesi ve iki gün boyunca intravenöz albumin ile sıvı yüklemesi yapılması önerilir. Onaylanmış HRS-AKI için ise vazokonstriktör ilaçlar (tercihen terlipressin veya mevcut değilse noradrenalin) albumin ile kombine olarak önerilen tedavidir. Terlipressin veya noradrenalin mevcut değilse, oral midodrin ile oktreotid kombinasyonu bir alternatif olarak düşünülebilir, ancak bu daha az etkilidir. HRS’nin kesin tedavisi karaciğer nakli veya eş zamanlı karaciğer-böbrek naklidir. Böbrek replasman tedavisi (RRT), farmakoterapiye yanıt vermeyen veya sıvı aşırı yüklenmesi, şiddetli metabolik asidoz, üremi veya elektrolit bozuklukları olan HRS-AKI hastalarında bir köprü olarak kullanılabilir.