Dispepsi

Özet

Dispepsi, üst gastrointestinal sistemde bir problem olduğunu düşündüren, yaygın bir semptom veya semptom kombinasyonudur. Epigastrik ağrı, yanma, erken tokluk hissi, yemek sonrası dolgunluk, geğirme ve şişkinlik gibi belirtilerle kendini gösterir. Dispepsi, GÖRH (Gastroözofageal Reflü Hastalığı) semptomları gösteren hastalardan ayrılabilir ve araştırılmamış dispepsi (endoskopi yapılmamış) ile fonksiyonel dispepsi (araştırmaların olası bir neden bulamadığı) olarak sınıflandırılabilir. Araştırılmamış dispepsinin yaygınlığı %6,9 ile %17,6 arasında değişmekte olup, kadınlarda erkeklere göre 1,5 kat daha sık görülmektedir.

Tanı

Dispepsi tanısı, hastanın klinik semptomlarına dayanır ve hastanın tıbbi geçmişi ile risk faktörleri göz önünde bulundurularak yapılır. “Araştırılmamış dispepsi” terimi, üst karın bölgesinde semptomları olan, ancak yakın zamanda endoskopi yapılmamış hastaları tanımlamak için kullanılır. Eğer yapılan araştırmalar dispepsi için belirli bir neden bulamazsa, bu durum “fonksiyonel dispepsi” olarak adlandırılır. 60 yaş ve üzeri hastalarda veya kilo kaybı gibi alarm semptomları olan hastalarda, nadir fakat önemli bir üst gastrointestinal malignite nedenini dışlamak için endoskopi yapılması önerilir. GÖRH tanısı, semptomlar, endoskopik değerlendirme, reflü takibi ve tedaviye verilen yanıtın bir kombinasyonu ile konur.

Tedavi

Dispepsi tedavisinde, öncelikle semptomlara yol açabilecek altta yatan nedenler belirlenmelidir. Non-steroid anti-enflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) ve aspirin gibi bazı ilaçlar, mide mukozasını tahriş ederek dispepsiye neden olabilir. Bisfosfonatlar, nitratlar, makrolid antibiyotikler ve kalsiyum kanal blokerleri gibi ilaçlar da dispeptik semptomlara yol açabilir. Aşırı alkol tüketimi gastrite ve dispepsiye neden olabilir. Diyabet hastalarının yaklaşık yarısında, üst karın ağrısı, şişkinlik ve erken tokluk hissine yol açabilen diyabetik gastroparezi (gecikmiş mide boşalması) görülebilir. Ayrıca, kalp krizi gibi kalp rahatsızlıkları da dispepsiye benzeyen semptomlar gösterebilir, bu nedenle yanlış tanıların yıkıcı sonuçları olabileceği için bu olasılığı dışlamak kritiktir. Akut kalp problemi şüphesi olan hastalar, acil müdahale gerektiren özel tedavilere ihtiyaç duyabilirler.