Değişmiş Mental Durum (AMS)

Özet

Değişmiş mental durum (AMS), hafif kafa karışıklığından komaya kadar uzanan çeşitli zihinsel işlev bozukluklarını tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir. Zihinsel durum, hastanın bilinç düzeyinin (dikkat) ve bilişin (zihinsel süreçler veya düşünceler) birleşimidir. Hastalar bir veya her ikisinde bozukluk yaşayabilir. Akut değişmiş mental durum, acil servise başvuran yetişkin hastaların yaklaşık %1’inin ve yaşlıların %2.4’ünün birincil nedenidir. Vakaların yaklaşık %35’i inme, travmatik beyin yaralanması veya nöbetler gibi nörolojik bir nedene sahiptir. Akut alkol zehirlenmesi, enfeksiyon ve metabolik anormallikler de AMS’nin yaygın nedenleridir.

Tanı

AMS’li bir hastanın tanısı, kapsamlı bir öykü ve fizik muayene ile başlamalıdır. Öykü, hastanın veya bir yakınının yardımıyla alınmalıdır. Değişikliklerin ne kadar sürede meydana geldiği, daha önceki mental durum, kullanılan ilaçlar, alkol veya toksinler gibi bilgiler sorgulanmalıdır. Fizik muayene sırasında pupiller yanıt, ense sertliği, kalp üfürümleri ve karın hassasiyeti gibi bulgulara dikkat edilmelidir. Beyin tümörü veya kanama gibi durumları dışlamak için beyin BT veya MRG gibi görüntüleme yöntemleri kullanılabilir. Sepsis şüphesi olan hastalarda kan sayımı, metabolik panel ve idrar analizi gibi testler istenmelidir. Metabolik anormallikler veya hipoglisemi şüphesi olan hastalarda plazma glukoz seviyesi ilk test olmalıdır.

Tedavi

AMS’nin tedavisi, altta yatan nedene yöneliktir ve hastanın hızla değerlendirilmesi ve stabilize edilmesi zorunludur. Bu, hastanın hava yolu, solunum ve dolaşımının acil olarak değerlendirilmesini içerir. Hipoksi, tiamin eksikliği veya hipoglisemi gibi geri döndürülebilir nedenlerin hızlı bir şekilde kontrol edilmesi ve tedavi edilmesi esastır. Menenjit şüphesi varsa ampirik antibiyotik, hipertansif ensefalopati durumunda kan basıncını düşürme ve sepsiste geniş spektrumlu antibiyotikler gibi spesifik tedaviler uygulanmalıdır. Akut miyokard enfarktüsü veya aritmi gibi kalp olayları, sürekli izleme ve destekleyici tedavi gerektirebilir. Apandisit veya akut mezenterik iskemi gibi gastrointestinal acil durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.