Akut Karaciğer Yetmezliği

Özet

Akut karaciğer yetmezliği (AKY), daha önce karaciğer hastalığı olmayan bir bireyde, karaciğer fonksiyonlarının ani ve ciddi şekilde bozulması ve buna bağlı olarak bilinç durumunda değişiklikler (hepatik ensefalopati) ile karakterize, yaşamı tehdit eden nadir bir sendromdur. Bu durum, gelişmiş ülkelerde parasetamol zehirlenmesi gibi ilaçlara bağlı nedenlerle daha sık görülürken, gelişmekte olan ülkelerde viral hepatitler (özellikle hepatit B ve E) ana etiyolojik faktörlerdir. Bitkisel ve diyet takviyeleri de karaciğer hasarına neden olabilir ve reçeteli ilaçların neden olduğu hasara göre daha yüksek ölüm veya karaciğer nakli riski taşır. AKY, koagülopati (pıhtılaşma bozukluğu) ile birlikte seyreder ve beyinde amonyak birikimi sonucunda hepatik ensefalopati ve serebral ödeme yol açabilir.

Tanı

Tanı, klinik şüphe ve laboratuvar testleri ile konur. En önemli kriterler, hepatik ensefalopati (bilinç değişikliği) ve koagülopati (uzayan protrombin zamanı/INR) varlığıdır. Kan testleri (karaciğer enzimleri, bilirubin, amonyak), toksikoloji taraması ve viral seroloji, altta yatan nedeni belirlemek için kullanılır. Kesin tanı için görüntüleme yöntemleri ve diğer testler de gerekebilir.

Tedavi

AKY, yoğun bakım ünitesinde multidisipliner bir ekiple yönetilir. Tedavinin ana hedefleri, altta yatan nedeni tedavi etmek (örneğin, parasetamol zehirlenmesi için N-asetilsistein), komplikasyonları yönetmek (ensefalopati için laktüloz, serebral ödem için mannitol) ve böbrek yetmezliği gibi durumları desteklemektir. Karaciğer nakli, durumu kötüleşen hastalar için hayati öneme sahip kesin bir tedavi yöntemidir.