Akut Ajitasyon

Akut Ajitasyon: Klinik Özellikler ve Tedavi Yaklaşımı

Akut ajitasyon, ani ve yoğun huzursuzluk, sinirlilik ve saldırganlık ile kendini gösteren bir durumdur. Genellikle psikiyatrik hastalıklarda, alkol veya madde yoksunluğunda ve bazı nörolojik rahatsızlıklarda görülür. Tedavi, ajitasyonu hızlı bir şekilde yatıştırmayı ve hastanın güvenliğini sağlamayı amaçlar.

Tedavi Yaklaşımı

• Sedatif ve Antipsikotik İlaçlar:
  • Lorazepam (2 mg, IM veya IV, gerektiğinde 4 saatte bir): Hızlı etki gösteren bir benzodiazepin olup ajitasyonu hızla yatıştırır. Özellikle anksiyete veya alkol yoksunluğuna bağlı ajitasyonlarda etkilidir.
  • Haloperidol (5 mg, IM veya IV, gerektiğinde 4-6 saatte bir): Antipsikotik özellikleriyle ajitasyonu kontrol altına alır. Psikotik semptomlarla birlikte olan ajitasyon için tercih edilir.
  • Olanzapin (10 mg, IM, tek doz): Atipik antipsikotiklerden biridir ve hızlı bir şekilde ajitasyonu azaltır. Lorazepam ile birlikte kullanılmamalıdır (etkileşim riskine karşı).
• Alternatif Tedavi Protokolleri:
  • Risperidon (1-2 mg, oral): Hafif ajitasyon vakalarında oral olarak kullanılabilir, ancak etkisinin başlaması daha uzun sürebilir.
  • Diazepam (5-10 mg, IV veya IM): Alternatif bir benzodiazepin olup, özellikle anksiyete ve kas gevşetici etkisi de istenen durumlarda kullanılabilir.
• Çevresel Düzenlemeler ve Destekleyici Yaklaşımlar:
  • Sakin ve Güvenli Ortam: Hastanın ajitasyonunu artırabilecek uyaranlardan uzak sakin bir ortam sağlanması önemlidir.
  • Fiziksel Müdahalelerden Kaçınma: Zorunlu olmadıkça fiziksel kısıtlama kullanılmamalıdır, çünkü bu durum ajitasyonu artırabilir.

Hasta Takibi ve Koruyucu Önlemler Akut ajitasyon tedavisi sonrası, hastanın nedeni belirlemek için psikiyatrik veya nörolojik bir değerlendirme yapılması önerilir. Alkol veya madde kullanım öyküsü olan hastalarda uygun yoksunluk tedavisi düzenlenmeli, ayrıca hastanın güvenliği için tedavi ortamında sıkı takip yapılmalıdır.